عشقی فراتر از خاک، زیر خاک

یادداشت مرتضی شمس آبادی بر مجموعه داستان زیرخاکیِ مجید قیصری

صداقت در روایت، و شور قصه گویی داشتن را می توان از ویژگی های مجید قیصری دانست. او که نوشته های داستانی اش را اکثرا در قالبِ جنگ ریخته است و در بیشتر داستان هایش، روزنه ی امید و روشنایی را می شود حس کرد؛ نه مثل بعضی از صاحبان قلم که تاریکی و ناامیدی از کتابشان برون می ریزد!

«زیرخاکی» مجموعه ی هشت داستان کوتاه که افق آن را به چاپ رسانده ست. 

به راستی، شخصیت های جهان داستانِ قیصری، صادقانه حرف می زنند و راویِ زندگی خود می شوند؛ صداقت نه به معنای راستی و درستی، به این معنا که هرچه را می خواهند و در خود دارند و شخصیتشان ایجاب می کند را می گویند، برای ما فیلم بازی نمی کنند و به چیزی، جمله ای، عبارت و حسی تظاهر و وانمود نمی کنند و همین است که به شخصه از خواندن داستان های استاد قیصری، احساس ناراحتی و ناخوشایندی و حتی به بیراهه و بد راهه رفتن نمی کنم. 

گفتنش در اینجا خالی از لطف نیست؛ بسیاری از اهالی سینما از نبودن فیلمنامه های خوب و داستان های نو و گیرا شکایت دارند و می نالند و می گویند نیست. حال آنکه چیزی که در سینمای ما کمترین نمود را دارد اقتباس است. چه رمان ها و داستان های کوتاهی که بستر فوق العاده ای برای ساخت یک فیلم با کیفیت هستند و کسی به سراغشان نمی رود. نمونه اش بعضی از داستان های همین مجموعه. مانند داستان «زیرخاکی» داستانِ «درخت کلاغ» و مخصوصا «ایستگاه هفت».  با وجود این چنین آثار و غیر از این ها، بهانه آوردن برای نبود فیلم نامه های خوب بی فایده است، کافی ست همتی باشد تا اقتباسی شود و تمام؛ کو همتِ دوستان؟ هرچند فیلمِ بی در و پیکر ساختن و نوشتن راحت تر از ساختنِ یک کارِ با هویت  و قابل احترام است.

باری؛ سه داستانی که ذکر شد، خواندنی و منتخب ِ اینجانب است. داستان هایی که اشکتان را در می آورد، دلتان را می لرزاند و حس همدردی و همزادپنداری تان را زنده می کند و اگر داستانی این ویژگی ها را نداشته باشد؛ مگر داستان است؟!

این معرفی را با جمله ای از همین کتاب و نویسنده ، که گویا برای داستان هایی با جانمایه ی جنگ گفته شده ست به پایان می برم: «باید روزی این چیزها نوشته شود، ثبت شود تا دیگران ببیند ما چه بودیم و چه کردیم؛ نه آن چه خودشان می خواهند بگویند و بنویسند.»

10مرداد1396